Stoploss và Take Profit là 2 khái niệm cơ bản mà bất kỳ một Trader giao dịch Chứng khoán nào cũng phải biết. Đây là 2 loại lệnh được dùng để cố định lời/lỗ của một giao dịch mua hoặc bán trên thị trường. Mặc dù rất quan trọng nhưng do không bắt buộc phải thiết lập Stoploss hoặc Take Profit trong khi đặt lệnh giao dịch nên rất nhiều Trader xem nhẹ và không sử dụng 2 loại lệnh này dẫn đến bị thua lỗ khi thị trường đi ngược hướng kỳ vọng.
Take profit là gì?
Cả Stoploss và Take profit đều là 2 loại lệnh đi kèm với lệnh giao dịch chính (Buy hoặc Sell). Trong khi Stoploss xác định điểm dừng lỗ (một mức giá xác định trước), nghĩa là nếu thị trường đi ngược hướng kỳ vọng và chạm vào mức giá đó thì lệnh giao dịch chính tự động đóng lại, Trader bị thua lỗ. Đối với Take profit, công cụ này được dùng để xác định điểm chốt lời, khi thị trường đi đúng hướng kỳ vọng và chạm vào điểm chốt lời đó thì lệnh giao dịch chính tự động đóng lại, Trader có lợi nhuận.
Trong phần mềm giao dịch chứng khoán, Take profit đôi khi được ký hiệu là TP hoặc T/P.
Ý nghĩa của lệnh Take profit
Các Trader chuyên nghiệp không hề xem Take profit hay Stoploss là một loại lệnh mà là một “nguyên tắc giao dịch”, họ luôn đặt ra kỷ luật với bản thân mình rằng đó là 2 thao tác bắt buộc phải có trong bất kỳ một giao dịch nào.
Trái lại, những Trader mới, những người chưa có nhiều kinh nghiệm lại tỏ vẻ không hề thích thú với 2 công cụ này, họ xem nhẹ và dường như luôn bỏ quên chúng khi đặt lệnh giao dịch. Nếu bạn cũng nằm trong số đó, hãy đọc kỹ phần này, chắc chắn rằng sẽ thay đổi.
♣ Take profit giúp quản lý lệnh tự động.
Điều này có nghĩa là các bạn không cần phải ngồi trên máy tính hàng giờ liền để canh lợi nhuận đạt được như kỳ vọng rồi đóng lệnh mà Take profit sẽ tự động đóng lệnh cho bạn nếu giao dịch đạt đến lợi nhuận kỳ vọng mà bạn đã thiết lập trước. Hoặc ngược lại, nó vẫn sẽ tự động đóng lệnh nhưng là để chốt số thua lỗ do thị trường đi ngược dự đoán bằng lệnh Stoploss đã thiết lập trước.
♣ Take profit giúp trader tránh được các yếu tố tâm lý
Giả sử các bạn không đặt Take profit và thị trường đi đúng xu hướng như kỳ vọng. Lúc này, lệnh đã có lợi nhuận như mong muốn, nhưng có chắc rằng bạn đã thấy đủ với số lợi nhuận đó hay chưa. Tâm lý của đa số chúng ta sẽ là “ thị trường đang đi đúng xu hướng, cứ chờ thêm đi, chắc chắn sẽ lên nữa/xuống nữa” và thế là các bạn sẽ tiếp tục chờ, nhưng đời đâu như là mơ. Nó vừa chạm vào mức lợi nhuận kỳ vọng thì đã ngay lập tức đi ngược lại. Lúc này thì sao?: “Ôi, tiếc quá, biết vậy lúc nãy đã đóng lệnh rồi” và rồi cái trạng thái tiếc đó lại tiếp tục khiến chúng ta kỳ vọng một lần nữa vào phép màu, nhưng kết quả thì sao? Từ một khoản lợi nhuận nhỏ nay đã trở thành một khoản lỗ to. Trạng thái tâm lý này không phải là điều hiếm khi xảy ra đâu nhé, mà là rất thường xuyên và đặc biệt đối với những trader mới.
♣ Take profit là công cụ quản trị rủi ro, quản trị vốn hiệu quả
Trong mỗi một giao dịch, ít nhiều chúng ta sẽ biết được giao dịch đó có thể đem lại lợi nhuận bao nhiêu hoặc nếu rủi ro xảy ra thì thua lỗ bao nhiêu trong giới hạn của chiến lược mà chúng ta sử dụng. Và tất nhiên, mức lợi nhuận hoặc thua lỗ đó có thể được cố định nhờ vào Take profit và Stoploss. Với 2 công cụ này, sẽ biết được chính xác số tiền mà mình sẽ bị mất đi hoặc cộng thêm vào tài khoản sau một giao dịch, hoàn toàn có thể kiểm soát được nguồn vốn của mình. Từ đó, có thể lên kế hoạch để thực hiện những giao dịch khác hiệu quả hơn.
Lưu ý: Take profit đặc biệt cần thiết đối với các Trader giao dịch ngắn hạn như scalper và day trader, công cụ này thực hiện được cả 3 vai trò của mình ở các vị thế ngắn này. Tuy nhiên, đối với một Trader giao dịch dài hạn như swing trader hay position trader thì Take profit có thể được bỏ qua vì nó có thể làm giảm đi lợi nhuận tiềm năng trong dài hạn.
Cách đặt Take profit hiệu quả trong giao dịch chứng khoán
Ở mỗi một giao dịch cụ thể, sẽ biết được lợi nhuận tiềm năng hoặc rủi ro mà giao dịch đó có thể mang lại. Tuy nhiên, cái “biết” ở đây không tự nhiên mà có, cũng không phải là có thể “chọn đại” một mức giá nào đó để Take profit hay Stoploss được, mà tất cả đều phụ thuộc vào chiến lược hoặc kỹ thuật quản trị rủi ro mà các bạn đang sử dụng.
♣ Đặt Take profit theo công cụ phân tích kỹ thuật
Các chiến lược hay hệ thống giao dịch của Trader sẽ chỉ ra được các điểm chốt lời hiệu quả và thông thường đó chính là các tín hiệu được tạo ra từ công cụ phân tích kỹ thuật được sử dụng trong chiến lược hay hệ thống giao dịch đó.
Trong khuôn khổ bài viết lần này, chúng tôi sẽ giới thiệu đến các bạn một số công cụ phân tích cung cấp tín hiệu chốt lời hiệu quả trong chứng khoán.
- Trendline và kênh giá
Tìm hiểu:
- Trendline là gì? Cách sử dụng trendline hiệu quả
- Kênh giá là gì? Cách xác định xu hướng hiệu quả với kênh giá
Trong một xu hướng tăng hoặc giảm, 2 đường Trendline của kênh giá đóng vai trò là các ngưỡng hỗ trợ, kháng cự của xu hướng đó. Dựa vào các mức hỗ trợ, kháng cự này, trader không chỉ tìm ra điểm vào lệnh hiệu quả mà còn có thể xác định được điểm chốt lời tiềm năng.
Ví dụ:
Trong chiến lược sử dụng kênh giá để xác định điểm vào lệnh và chốt lời, các bạn có thể thực hiện như sau:
- Vào lệnh khi giá chạm vào trendline dưới (đường hỗ trợ) và bắt đầu đi lên
- Đo khoảng cách từ đáy gần nhất đến đỉnh gần nhất trước đó, Take profit tại điểm cách điểm vào lệnh một đoạn bằng với khoảng cách này. Lý do để có thể chốt lời theo cách này vì, nếu lực của xu hướng ổn định thì ở nhịp tăng tiếp theo, giá sẽ tiếp tục tạo đỉnh mới với mức tăng tương tự.
Trong một xu hướng đi ngang (sideway), việc xác định vị trí chốt lời càng dễ dàng hơn. Đường Trendline trên đóng vai trò là một đường kháng cự, đường Trendline dưới đóng vai trò là một đường hỗ trợ của xu hướng Sideway đó. Mức giá Take profit sẽ trùng với mức giá của đường hỗ trợ nếu là lệnh Sell và trùng với đường kháng cự nếu là lệnh Buy.
Ví dụ:
- Fibonacci Extension
Fibonacci Extension là một trong những công cụ vô cùng hiệu quả trong việc xác định điểm chốt lời, được rất nhiều Trader ưa thích sử dụng.
Nếu chưa được tìm hiểu về Fibonacci Extension, các bạn có thể tham khảo bài viết: Cách sử dụng Fibonacci để chốt lời hiệu quả.
Ví dụ:
Trong chiến lược sử dụng Fibonacci Extension, các bạn có thể chọn một trong các mức FE để đặt Take profit, trong đó các mức FE tiềm năng dao động từ 0.618 đến 1.618
- Các mô hình giá
Mô hình giá (chart pattern) là một trong số những công cụ mạnh xác định xu hướng thị trường và điểm vào lệnh hiệu quả của trường phái phân tích hành động giá – price action.
Một điều đặc biệt nữa là đa số các mô hình giá đều cung cấp cho trader tín hiệu chốt lời hiệu quả.
Trong khuôn khổ bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu đến các bạn một số mô hình giá phổ biến nhất trong phân tích kỹ thuật như Mô hình giá Tam giác, Hình chữ nhật, Hai đỉnh, Vai – Đầu – Vai.
Ví dụ 1: Mô hình giá Tam giác
Tham khảo bài viết: Mô hình giá Tam giác – Triangle để tìm hiểu về cách giao dịch hiệu quả với mô hình giá này.
Mô hình giá Tam giác giảm
Mô hình giá tam giác tăng
Đối với chiến lược giao dịch sử dụng mô hình giá tam giác, điểm Take profit là điểm cách vị trí vào lệnh một đoạn bằng chiều cao của tam giác.
Ví dụ 2: Mô hình giá Hình chữ nhật
Tìm hiểu về mô hình giá Hình chữ nhật và cách giao dịch qua bài viết: Mô hình giá Hình chữ nhật – Rectangle
Tương tự với mô hình giá Tam giác, điểm Take profit trong mô hình giá Hình chữ nhật là vị trí cách điểm vào lệnh một đoạn bằng chiều cao của hình chữ nhật.
Ví dụ 3: Mô hình giá Hai đỉnh – Double Top
Tham khảo bài viết: Mô hình giá Hai đỉnh để biết thêm về cách giao dịch hiệu quả với mô hình này.
Điểm Take profit trong chiến lược này sẽ là vị trí từ cách đường Neckline một đoạn bằng khoảng cách từ đáy trung tâm đến mức giá cao nhất của 2 đỉnh.
Ví dụ: Mô hình giá Vai – Đầu – Vai
Tìm hiểu thêm về chart pattern này qua bài viết Mô hình giá Vai – Đầu – Vai (Head & Shoulders)
Trong mô hình Vai – Đầu – Vai, có thể chốt lời tại vị trí cách điểm phá vỡ (điểm vào lệnh) nằm trên đường Neckline một đoạn bằng khoảng cách từ đường neckline đến đỉnh đầu.
♣ Đặt Take profit theo kỹ thuật quản lý vốn/quản trị rủi ro.
Một trong số những cách đặt Take profit theo phương pháp này chính là sử dụng tỷ lệ Risk:Reward (Tỷ lệ Rủi ro trên lợi nhuận).
Trong đó: Rủi ro đo bằng khoảng cách từ điểm vào lệnh đến Stoploss và lợi nhuận đo bằng khoảng cách từ điểm vào lệnh đến Take profit.
Tham khảo bài viết: Risk:Reward Ratio là gì? Tỷ lệ rủi ro/lợi nhuận bao nhiêu là hợp lý trong giao dịch chứng khoán
Nếu chiến lược giao dịch không cung cấp bất kỳ một tín hiệu chốt lời nào, chẳng hạn như giao dịch với tin tức, thì các bạn có thể lựa chọn một tỷ lệ Risk:Reward hợp lý, từ đó xác định điểm Take profit.
Giả sử, lệnh của các bạn có Stoploss 30 pips, các bạn kỳ vọng rằng lệnh này có thể đạt được tỷ lệ Risk:Reward là 1:2, thì các bạn sẽ đặt Take profit là 60 pips.
Lưu ý: Mặc dù có thể sử dụng tỷ lệ Risk:Reward kỳ vọng để xác định Take profit, nhưng nếu chiến lược của có thể xác định được cả 2 yếu tố Stoploss và Take profit, mà 2 yếu tố này tạo ra tỷ lệ Risk: Reward thấp, chẳng hạn 1:0.8 thì các bạn không nên thực hiện giao dịch. Và tuyệt đối không được nới Take profit để đạt được tỷ lệ Risk:Reward như kỳ vọng trong trường hợp này.
Hy vọng qua những chia sẻ trong bài viết này, giúp hiểu hơn về công cụ Take profit, một nguyên tắc giao dịch không thể thiếu của Trader.
Nguồn: Sưu tầm và biên tập lại ( Team Công Tuyền Darvas)